Jak powinien być wykonany betonowy podkład podłogi parteru w domu niepodpiwniczonym?

12 czerwca 2020

Większość obecnie budowanych domów jednorodzinnych nie ma piwnic. Przy współczesnych systemach ogrzewania domu nie są one po prostu potrzebne – raczej nie przechowuje w nich ziemniaków i przetworów na zimę. Do tego piwnice wymagają kosztownej izolacji przeciwwodnej, gdyż trzeba się liczyć z możliwością pojawienia się w nich wody. I to nawet wtedy, gdy dom stoi na działce, na której jest stosunkowo niski poziom wód gruntowych.

Podłoga parteru w domu niepodpiwniczonym nie jest zwykle tak bardzo wyniesiona ponad teren jak w domu z piwnicami. Jednak i ona powinna się znaleźć co najmniej 40-50 cm powyżej terenu, by parter domu nie był zalany, gdyby na przykład długotrwały, ulewny deszcz podtopił działkę.

W domu bez piwnic taka podłoga wykonywana jest bezpośrednio na gruncie. Oczywiście nie jest to jedynie grunt rodzimy, pochodzący z wykopów pod ławy fundamentowe. Jest go przede wszystkim zbyt mało, by w całości wypełnił przestrzeń pomiędzy ścianami fundamentowymi, wystającymi kilkadziesiąt centymetrów ponad teren działki (Fot. 1).

Fot. 1 – Podłoga parteru powinna być wyniesiona ponad teren działki co najmniej na 45-50 cm (na trzy stopnie schodów)

Dlatego wolną przestrzeń między tymi ścianami wypełnia się dodatkowo średnioziarnistym piaskiem rzecznym, zagęszczając go warstwami o grubości około 15-20 cm. Używa się do tego celu najpierw mechanicznych ubijaków, nazywanych skoczkami (Fot. 2), a następnie – wyrównujących powierzchnię poszczególnych warstw – wibracyjnych zagęszczarek płytowych (Fot. 3).

Fot. 2 – Kolejne warstwy podsypki piaskowej powinno się najpierw zagęścić za pomocą specjalnego ubijaka

Fot. 3 – Przed ułożeniem kolejnej warstwy podsypki należy poprzednią wyrównać wibratorem płytowym

Staranne zagęszczenie podsypki piaskowej jest bardzo ważne, ponieważ bezpośrednio na niej zostanie wykonany podkład betonowy, stanowiący warstwę konstrukcyjną podłogi parteru.

Musi on być odpowiednio mocny i bardzo stabilny, ponieważ to na nim będą później układane nie tylko pozostałe warstwy podłogowe (izolacja przeciwwilgociowa, ocieplenie, wylewka betonowa i posadzka), ale i wymurowane ściany działowe, które zaplanowano na parterze domu.

Uwaga! Do wypełniania przestrzeni między ścianami fundamentowymi w żadnym razie nie nadaje się ziemia roślinna, usunięta z obrysu domu przed rozpoczęciem prac budowlanych i składająca się przede wszystkim z cząstek organicznych.

Warto bowiem pamiętać, że betonowy podkład podłogi na gruncie – choć wygląda jak płytowy strop monolityczny – nie ma zbrojenia konstrukcyjnego i swoją stabilność i wytrzymałość zawdzięcza jedynie starannemu zagęszczeniu podsypki piaskowej oraz właściwej jakości mieszanki betonowej.

Bez tego podkład betonowy mógłby pękać i przemieszczać się, co groziłoby zarówno przerwaniem ciągłości izolacji przeciwwilgociowej podłogi, jak i – od razu zauważalnym dla mieszkańców – pękaniem i zarysowaniem ścian działowych.

Jedynie czasem – dla wzmocnienia podkładu – umieszcza się w nim stalowe siatki przeciwskurczowe (Fot. 4), w takich jego miejscach, w których będzie on narażony na duże punktowe obciążenia, na przykład w garażu.

Fot. 4 – Do wzmocnienia podkładu betonowego można użyć przeciwskurczowej siatki o dużych oczkach, wykonanej z cienkich prętów stalowych

BETONOWY PODKŁAD, CZYLI KONSTRUKCJA PODŁOGI NA GRUNCIE

Odpowiednie zagęszczenie podsypki piaskowej jest jednak tylko jednym z warunków, gwarantujących, że podkład betonowy nie będzie pękał. Powinien mieć on co najmniej 10 cm grubości (lepiej, jeśli ma więcej), a przede wszystkim musi być wykonany z mieszanki betonowej, do której przygotowania użyto pewnego cementu, wyprodukowanego w cementowni.

Gdyby bowiem do zrobienia betonu użyto jakiejkolwiek mieszanki cementowo-popiołowej, to podkład betonowy mógłby popękać, choćby z powodu dużego skurczu. Groziłoby to przerwaniem ciągłości ułożonej na nim izolacji przeciwwilgociowej podłogi i przenikaniem tą drogą wilgoci gruntowej do wnętrza domu.

Należy też pamiętać, że nietrwały, o małej wytrzymałości podkład betonowy podłogi na gruncie może być również przyczyną rysowania się ścian działowych na parterze domu. Dlatego zawsze do jego wykonania należy użyć pewnego cementu, pochodzącego z cementowni.

Na szczęście do wykonania podkładu betonowego podłogi na gruncie potrzeba tak dużych ilości mieszanki betonowej, że jej przygotowywanie w betoniarce na placu budowy nie ma ekonomicznego sensu. Dlatego nawet na małej budowie podkład taki wykonuje się z betonu towarowego, przywiezionego z wytwórni betonowozami i podawanego pompą (Fot. 5).

Fot. 5 – Nawet na małych budowach do wykonania betonowego podkładu podłogi parteru stosuje się mieszankę betonową, przygotowaną w wytwórni

Taki beton każda szanująca się wytwórnia wykonuje z pewnego cementu, wyprodukowanego w cementowni. Nie zaryzykuje bowiem użycia do tego celu jakiejkolwiek mieszanki cementowo-popiołowej, choćby dlatego, że żadna z nich nie spełnia wymagań normy cementowej.

Wykonując podkład betonowy należy zawsze zadbać o to, by podczas układania mieszanki (Fot. 6) była ona równo rozłożona na podsypce piaskowej oraz staranie zagęszczona, najlepiej za pomocą wgłębnych wibratorów buławowych. Ważne też, żeby jej powierzchnia była gładka i dzięki temu od razu przygotowana do ułożenia na niej izolacji przeciwwilgociowej z papy termozgrzewalnej. Nie należy też oczywiście zapominać o pielęgnacji świeżo wykonanego podkładu i co najmniej przez kilka pierwszych dni twardnienia betonu zraszać go wodą.