Gdzie znajduje zastosowanie beton na działce wokół domu?
Powszechnie wiadomo, że domu jednorodzinnego nie da się zbudować bez użycia betonu. Dotyczy to nie tylko budynków z żelbetowymi stropami, schodami, belkami i słupami, ale także drewnianych. Duża popularność betonu w bardzo wielu „domowych” zastosowaniach budowlanych sprawia jednak, że zazwyczaj nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele wykonanych jest z niego obiektów, znajdujących się w bliskim otoczeniu domu.
Budowa każdego domu jednorodzinnego rozpoczyna się od wykonania jego betonowych fundamentów. Dotyczy to nie tylko domów klasyfikowanych umownie jako murowane, ale i drewnianych, zbudowanych z pełnych bali lub wykonanych w technologii lekkiego szkieletu, zwanej kanadyjską.
Oczywiście, zanim dom murowany znajdzie się pod dachem lub stropodachem, jeszcze wiele razy na placu budowy pojawią się „gruszki” z przywiezioną z wytwórni mieszanką betonową. Potem jednak, gdy wewnątrz i na zewnątrz budynku trwają już tylko prace wykończeniowe, wydawać by się mogło, że zapotrzebowanie na beton definitywnie się kończy. Tak jednak wcale nie jest…
OGRODZENIE DZIAŁKI
Zgodnie z przepisami budowlanymi plac budowy powinien być odpowiednio zabezpieczony, co zapewnia się zwykle przez jego tymczasowe ogrodzenie. Po zakończeniu budowy jest ono demontowane, po czym przeważnie zastępuje się je najczęściej solidnym i trwałym ogrodzeniem całej działki.
Takie docelowe ogrodzenie wykonuje się przeważnie dopiero po całkowitym zakończeniu budowy domu, co jest o tyle rozsądne, że na pewno nie zostanie ono uszkodzone na przykład przez nieuważnego kierowcę, dowożącego kolejne materiały budowlane.
Do budowy takiego stałego ogrodzenia znakomicie nadaje się beton, który jest materiałem nie tylko mocnym i trwałym, ale i odpornym na zmienne warunki atmosferyczne. Trzeba jedynie zadbać o to, by odizolować go od ziemi roślinnej, gdyż beton nie jest w 100% odporny na korozję wywołaną przez kwasy organiczne.
Pełne ogrodzenia betonowe można wykonać jako monolityczne w deskowaniu lub wymurować z betonowych pustaków otworowych. W pionowych otworach tych drugich – zanim zostaną wypełnione mieszanką betonową – powinny się znaleźć pręty zbrojeniowe, zakotwione w ławie fundamentowej. Takie ogrodzenie można potem w celach dekoracyjnych wykończyć płaskimi okładzinami kamiennymi (Fot. 1), ale to właśnie zbrojonemu betonowi będzie ono zawdzięczało swoją stabilność i trwałość.
Beton przyda się także do zrobienia ogrodzenia, którego przęsła wykonane są z drucianej siatki, przęseł z prętów metalowych lub z modnych ostatnio gabionów (Fot. 2). Mieszanki betonowej warto użyć nie tylko do zrobienia fundamentów dla słupów ogrodzeniowych, ale także do wykonania wpuszczonej w grunt i wystającej ponad teren „podmurówki”, uniemożliwiającej zadomowionym i dzikim zwierzętom wykonywanie podkopów.
Beton warto również wykorzystać podczas wykonywania ażurowego ogrodzenia z elementów drewnianych. Dzięki umieszczeniu końców słupów z okrąglaków w osadzonych w betonie metalowych stopach (Fot. 3), takie ogrodzenie znacznie dłużej zachowa trwałość niż wtedy, gdy takie słupy – nawet dobrze zaimpregnowane – byłyby po prostu wkopane bezpośrednio w grunt.
PODJAZDY I ŚCIEŻKI
Ważnym elementem komunikacyjnym na działce, na której stoi dom, są też ścieżki, wykonywane teraz bardzo często z betonowej kostki (Fot. 4). Dotyczy to zarówno ścieżek ogrodowych, jak i tej od strony ulicy, prowadzącej do drzwi wejściowych.
Z takiej kostki można też wykonać opaskę wokół domu (Fot. 5). Z jednej strony zmniejszy ona zawilgocenie gruntu wokół fundamentu podczas deszczu lub odwilży, a z drugiej – nie ograniczy jego odsychania, ponieważ wypełnione piaskiem spoiny między kostkami są przepuszczalne dla wilgoci.
Z betonowych kostek brukowych wykonuje się bardzo często podjazd przed bramą garażową lub nawierzchnię pod otwartą z boków wiatą (Fot. 6), pod którą samochody są równie skutecznie chronione przed śniegiem i zamarzaniem szyb jak w zamykanym garażu. Mające coraz bardziej oryginalne kształty i kolory kostki nawierzchniowe, to niejedyne „komunikacyjne” elementy z betonu. Na działkach gliniastych pod nawierzchnię podjazdu, wykonanego z betonowej kostki, układa się przeważnie kilkunastocentymetrową warstwę podkładu betonowego, która chroni podjazd do garażu przed uszkodzeniami, powodowanymi przez wysadziny mrozowe.
BETON W OGRODZIE
Choć jak wiadomo „na betonie kwiaty nie rosną”, to jednak i w przydomowym ogrodzie znajdzie się miejsce dla elementów betonowych. Nie chodzi tu tylko o fundamenty czy podłogi ogrodowych altan, choć w takich zastosowaniach beton jest niezastąpiony.
Na działkach ze spadkiem świetnie sprawdzą się betonowe i żelbetowe ściany oporowe, umożliwiające odcinkowe wypoziomowanie powierzchni gruntu i dzięki temu lepsze wykorzystanie ich powierzchni.
Beton lub wykonane z niego elementy nadają się świetnie do budowy ogrodowych tarasów. Mogą to być nie tylko obiekty, przylegające do bryły domu (Fot. 7), ale też proste „wolnostojące” tarasy, wykonane z betonowych płyt chodnikowych (Fot. 8).
Beton, zbrojony metalowymi siatkami z cienkich prętów, bywa też stosowany do budowy niecek oczek wodnych, w których równie skutecznie zatrzymuje wodę jak popularne elastyczne membrany z tworzyw sztucznych.
INSTALACJE
Na działkach, które nie mają dostępu do miejskiej lub gminnej sieci kanalizacyjnej, możemy spotkać jeszcze jeden – i to całkiem spory – obiekt budowlany, wykonany ze betonu. Jest nim zakopany w gruncie i przykryty warstwą ziemi roślinnej bezodpływowy zbiornik żelbetowy na domowe ścieki, czyli inaczej mówiąc – szczelne szambo (Fot. 9).
Fot. 9 – Żelbetowy zbiornik na ścieki to idealne rozwiązanie na działkach, które nie mają dostępu do sieci kanalizacyjnej
Zaizolowane w środku (a często także od strony zewnętrznej) żelbetowe szambo ma tę przewagę nad wersjami plastikowymi, że puste – ze względu na większy ciężar – nie „wypłynie” na wierzch, gdy poziom wód gruntowych na działce nagle się podniesie.
TYLKO PEWNY CEMENT
Do przygotowania mieszanki betonowej, z której wykonywane są nie tylko „ogrodowe”, ale po prostu wszystkie betonowe i żelbetowe elementy, trzeba zawsze używać jedynie pewnego cementu, wyprodukowanego w cementowni.
Zasada ta jest szczególnie ważna w odniesieniu do wszystkich elementów betonowych, znajdujących się na działce, ponieważ do wykonania niektórych z nich potrzeba na tyle małych ilości betonu, że może okazać się opłacalne przygotowywanie mieszanki betonowej w betoniarce na placu budowy.
W takich sytuacjach trzeba zwrócić szczególną uwagę, czy worki, które kupujemy w hurtowni lub hipermarkecie, zawierają na pewno pewny cement, pochodzący z cementowni. Kupując przez nieuwagę mieszankę cementowo-popiołową, która z definicji nie spełnia wymagań normy cementowej, możemy sobie narobić sporo kłopotów i przysporzyć niepotrzebnych wydatków.
Jeśli użylibyśmy jej do zrobienia elementów ogrodzenia, podjazdu, ścieżek ogrodowych lub obiektów małej architektury, to mogłyby one nie mieć wystarczającej trwałości i wytrzymałości. A przecież nie należy zapominać, że wszystkie elementy betonowe, które znajdują się poza bryłą domu, są szczególnie narażone na destrukcyjne działanie czynników atmosferycznych.
WIĘCEJ NA TEN TEMAT:
Dlaczego na budowie domu warto używać tylko prawdziwego cementu?
Jakiego cementu najlepiej użyć na budowie domu?
Jakie oznaczenia powinny mieć worki z cementem?
Co zrobić, żeby przygotowany na budowie beton był mocny i trwały?
Jakiej wody można użyć do przygotowania mieszanki betonowej?
Jakie domieszki do betonu warto stosować na budowie domu?
Jak dozować składniki betonu przygotowywanego na budowie?