Z jakich powodów elementów z betonu lepiej nie wykonywać podczas mrozów?
Chociaż betonowe i żelbetowe elementy domu są odporne na mróz, to najlepiej jeśli podczas ich wykonywania temperatura powietrza jest dodatnia i mieści się w przedziale od +5 do +23°C. Wprawdzie w temperaturze poniżej zera da się przeprowadzić betonowanie fundamentów czy stropu bez uszczerbku dla ich nośności i trwałości, ale jeśli jest to tylko możliwe, lepiej z tego zrezygnować.
Jako główny powód, dla którego w niskiej temperaturze nie powinno się wykonywać elementów z betonu (Fot. 1), słusznie uważa się, że w takich warunkach zarówno wiązanie cementu, jak i twardnienie mieszanki betonowej przebiegają bardzo wolno. Świeżo ułożony i słaby jeszcze beton ma wtedy na tyle delikatną strukturę, że mróz może ją łatwo uszkodzić.
Także zamarzająca – a przez to powiększająca swoją objętość – woda zarobowa mogłaby spowodować, że taki „zmarznięty” beton byłby porowaty i w konstrukcjach żelbetowych nie chroniłby w wystarczającym stopniu prętów zbrojeniowych przed korozją.
Mieszanka betonowa na niskie temperatury
Oczywiście, jeśli nie da się tego uniknąć, to nawet w niezbyt korzystnych warunkach pogodowych da się wykonać mocne i trwałe konstrukcje z betonu. Przede wszystkim trzeba w wytwórni betonu towarowego zamówić mieszankę betonową odpowiednią na niską temperaturę – najlepiej podgrzaną i z dodatkami przyspieszającymi jej twardnienie.
Zobacz: Jakie domieszki do betonu warto stosować na budowie domu?
Oczywiście bardzo ważne jest też, żeby do przygotowania mieszanki betonowej użyto pewnego cementu, pochodzącego z cementowni. Z różnego rodzaju mieszanek cementowo-popiołowych, o nieznanym zazwyczaj składzie i parametrach, nie da się zrobić mieszanki zgodnie z recepturą, choćby dlatego, że nie ma receptur na beton, w których byłaby ona spoiwem. Zamawiając beton towarowy nie powinniśmy się o to martwić, ponieważ żadna szanująca się wytwórnia do jego przygotowania nie użyje mieszanki cementowo-popiołowej – zamiast pewnego cementu, bo z wielu względów jej się to po prostu nie opłaca.
Zobacz: Dlaczego do budowy domu należy używać tylko pewnego cementu?
Podczas betonowania elementów domu w niskiej temperaturze korzystne jest oczywiście to, że wiązanie cementu jest reakcją egzotermiczną, czyli taką, podczas której wydziela się ciepło. Nie zawsze jednak takie samoistne podgrzewanie się mieszanki betonowej może wystarczyć do tego, by wykonane z niej konstrukcje betonowe były dobrej jakości.
Zobacz: Co zrobić, gdy podczas betonowania elementów domu temperatura jest poniżej zera?
Uwaga! Jeśli w okresie planowanych prac betoniarskich nastąpiło nagłe załamanie pogody i temperatura powietrza spadła wyraźnie poniżej zera (Fot. 2), warto dostawę zamówionej mieszanki betonowej przesunąć na późniejszy termin. Wytwórnie betonu towarowego zwykle zgadzają się na to bez problemu, jeśli tylko zostaną powiadomione na dzień przed planowaną dostawą.
Nie tylko „zimowa” mieszanka
Dobrej jakości mieszanka betonowa, przygotowana w renomowanej wytwórni z pewnego cementu, jest oczywiście niezbędna do tego, żeby betonowe i żelbetowe elementy, wykonywane w niekorzystnych warunkach pogodowych, były odpowiednio mocne i trwałe. Jest to warunek konieczny, ale wcale niewystarczający.
Należy pamiętać, że do tego, żeby beton miał odpowiednią jakość, nie wystarczy tylko mieszanka betonowa o parametrach i konsystencji dostosowanej do jej przeznaczenia i zgodnej z zamówieniem. Równie ważne jest właściwe ułożenie jej w deskowaniu i zagęszczenie – najlepiej za pomocą mechanicznych wibratorów wgłębnych. To jednak nie wszystko – później trzeba jeszcze pielęgnować beton przez czas jego twardnienia, które – o czym należy pamiętać – zimą trwa dłużej niż latem.
Kiedy na placu budowy temperatura powietrza spada wyraźnie poniżej zera, nie jest to wcale łatwe. Dla zmarzniętych wykonawców praca w takich warunkach (Fot. 3) jest dużo trudniejsza niż wtedy, gdy panuje letnia pogoda, czyli nie jest ani za zimno, ani za gorąco. Dlatego bardzo często odbywa się to kosztem poprawnego ułożenia i zagęszczenia mieszanki betonowej, a także właściwej pielęgnacji świeżo wykonanych elementów z betonu. Nie należy się więc dziwić, że wykonane w taki sposób betonowe i żelbetowe elementy mogą nie mieć projektowanej nośności i odporności na zarysowanie, a także odpowiednio dużej trwałości.
„Zimowy” beton na budowie
Zimą w żadnym razie nie należy wykonywać nawet niezbyt dużych elementów domu z betonu, który miałby być przygotowywany bezpośrednio na budowie. Podczas mrozu nie da się zrobić w niewielkiej betoniarce mieszanki betonowej zgodnej z recepturą. Tym bardziej, gdy znajdujący się na placu budowy piasek jest skawalony, a ziarna żwiru – posklejane lodem. Trudno też sobie wyobrazić, że można ten problem rozwiązać na przykład za pomocą gorącej wody, zagotowanej w czajniku.
WIĘCEJ NA TEN TEMAT:
Jak w niskiej temperaturze betonować elementy konstrukcyjne domu?
Jak betonować elementy domu, by nie uszkodził ich mróz?
Czy można betonować elementy domu podczas mroźnej pogody?
Dlaczego mieszankę betonową po ułożeniu w formie trzeba starannie zagęścić?