Jak betonować elementy domu podczas upalnego lata?
Betonowanie elementów konstrukcyjnych domu najlepiej prowadzić, gdy nie wieje wiatr, nie świeci intensywnie słońce, a temperatura powietrza jest zbliżona do 23ºC. Takie idealne warunki nie trafiają się jednak często i czasem trzeba wykonywać betonowe elementy budynku nawet wtedy, gdy na placu budowy jest bardzo gorąco.
Dla budowanego domu dobrze jest tak ułożyć harmonogram robót, by latem betonowanie jego głównych elementów konstrukcyjnych – fundamentów, stropów, belek, słupów i schodów – wypadło w chłodniejsze dni. Wysoka temperatura powoduje bowiem szybkie odparowywanie wody z mieszanki betonowej, przez co część znajdującego się w niej cementu może nie zdążyć związać, a sam beton będzie porowaty. To wszystko sprawi, że wykonane z niego elementy nie będą miały odpowiedniej wytrzymałości i trwałości, a także mrozoodporności, szczelności i odporności na ścieranie. Do tego taki szybko twardniejący beton charakteryzuje się dużym skurczem, co – zwłaszcza dla świeżo wykonanych powierzchniowych elementów, takich jak stropy lub betonowe podkłady podłogi na gruncie – może się skończyć ich zarysowaniem i pękaniem.
Przy obecnych anomaliach pogodowych trudno jest jednak tak zaplanować betonowanie elementów konstrukcyjnych domu, by wypadło w dogodnych warunkach atmosferycznych – bardzo upalne dni bywają bowiem teraz nie tylko latem, ale również wiosną i jesienią. Można by oczywiście rozważać przesunięcie o tydzień lub dwa zaplanowanego betonowania stropu czy schodów, jeśli prognozy meteorologiczne zapowiadają wtedy ochłodzenie. Nawet jednak zakładając, że okażą się one prawdziwe, taka decyzja mogłaby znacznie wydłużyć stawianie domu, zwłaszcza jeśli na przykład „nasi” cieśle lub dekarze mają już umówione kolejne budowy i przez takie przesunięte betonowanie wypadamy im z kolejki.
Zwykle więc trzeba wykonywać betonowe elementy domu bez względu na pogodę (Fot. 1), ale podczas gorącego lata należy się do tego szczególnie dobrze przygotować.
Fot. 1 – Mimo że klimat mamy w Polsce umiarkowany, betonowanie elementów konstrukcyjnych domu (tu: stropu) bardzo często wypada podczas dużych upałów
TYLKO PEWNY CEMENT
Do przygotowania mieszanki betonowej nie można nigdy używać mieszanek cementowo-popiołowych, pochodzących z różnego rodzaju mieszalni. Jednak użycie ich – zamiast pewnego cementu, wyprodukowanego w cementowni – do wykonania elementów betonowych i żelbetowych w skrajnie wysokiej temperaturze jest szczególnie ryzykowne. Tylko zastosowanie pewnego cementu – przy szybkim ułożeniu, właściwym zagęszczeniu i odpowiedniej pielęgnacji świeżego betonu – może dać gwarancję, że wykonane z niego elementy będą miały odpowiednią wytrzymałość i trwałość.
Stosunkowo małe ryzyko jest przy betonowaniu dużych elementów domu, takich jak fundamenty czy stropy. Do ich wykonania używa się bowiem betonu towarowego, a każda szanująca się wytwórnia do przygotowania mieszanki betonowej stosuje tylko pewny cement. Użycie przez nią do tego celu jakieś mieszanki cementowo-popiołowej o nieznanych parametrach wiązałoby się bowiem z ogromnym ryzykiem poniesienia dużych kosztów reklamacji sprzedanego betonu, w przeciwieństwie do zysków, które miałaby z tego tytułu niewielkie.
Uwaga! Podczas zamawiania mieszanki betonowej w wytwórni warto poprosić o dodanie do niej domieszek opóźniających wiązanie cementu. Nie oznacza to jednak, że zwalnia nas to z zachowania szczególnych warunków podczas betonowania elementów w wysokiej temperaturze.
Fot. 2 – Niektóre elementy domu, na przykład wieńce dachowe, często wykonuje się z betonu zrobionego na budowie – przed utratą wilgoci chroni je deskowanie, ale ich górną powierzchnię powinno się osłonić folią
Inaczej jest, gdy do zabetonowania są niezbyt duże elementy, na przykład słupki ścian kolankowych lub wieńców dachowych (Fot. 2). Wtedy mieszankę betonową przygotowuje się zazwyczaj w betoniarce na miejscu budowy, dlatego trzeba zadbać o to, by była ona zrobiona z pewnego cementu. Należy na to zwrócić szczególną uwagę podczas zakupów w hurtowniach i hipermarketach budowlanych, ponieważ, często całkiem nieświadomie, możemy nabyć mieszanki cementowo-popiołowe – praktycznie w tej samej cenie, co pewny cement, za to o całkowicie niepewnych właściwościach.
Uwaga! Wysoka temperatura powietrza w żadnym razie nie może nas skłaniać do dodania dodatkowej wody do gotowych mieszanek. Wbrew pozorom nie ułatwi to betonowania elementów, a jedynie spowoduje, że beton będzie porowaty, a jego wytrzymałość – niska.
BETONOWANIE W UPAŁ
Najlepiej przystąpić do betonowania wczesnym rankiem, gdy po nocy temperatura jest jeszcze stosunkowa niska. Nieco gorszym rozwiązaniem jest betonowanie późnym wieczorem, gdyż po upalnym dniu powietrze wychładza się powoli. Do tego – mimo że dni latem są stosunkowo długie – trzeba zorganizować sztuczne oświetlenie, by można było dokończyć prace betoniarskie nawet po zmroku, a to oznacza dodatkowe koszty.
Jeśli jednak z jakiś względów wczesny ranek ani późny wieczór nie wchodzą w grę, betonowanie w ciągu gorącego dnia trzeba tak zorganizować, by można je było wykonać najszybciej jak to możliwe (Fot. 3). Dotyczy to szczególnie takich elementów jak stropy, które mają dużą powierzchnię i małą grubość, więc ich betonowanie w niekorzystnych warunkach pogodowych jest szczególnie trudne.
Fot. 3 – Betonowanie stropu podczas upałów musi być wykonane szybko, dlatego podawaniem, rozgarnianiem, wibrowaniem, poziomowaniem i wygładzaniem mieszanki betonowej powinno się zająć co najmniej pięć osób
Oprócz właściwego ułożenia betonu w deskowaniu, podczas upałów bardzo ważna jest pielęgnacja świeżo wykonanych elementów – przede wszystkim stropów i podkładów betonowych podłogi parteru. Zaraz po zabetonowaniu należy je przykryć folią (Fot. 4), by ograniczyć parowanie wody z mieszanki betonowej. Jest to stosunkowo łatwe, ponieważ w takich warunkach beton szybko robi się twardy i można po nim chodzić.
Fot. 4 – Świeżo wykonany strop trzeba od razu przykryć grubą folią, by wysoka temperatura, słońce i wiatr nie spowodowały zbyt szybkiej utraty wilgoci przez beton
Równie ważne jest, by przez co najmniej kilka najbliższych dni od betonowania często skrapiać wodą świeżo wykonane elementy – zwłaszcza te o dużej powierzchni. Należy jedynie zwrócić uwagę, by na początku nie używać do tego celu bardzo zimnej wody, by nie uszkodzić ich powierzchni z powodu szoku termicznego.
Skropione wodą elementy dobrze jest z powrotem przykryć folią, by szybko nie wysuszył ich wiatr. Taka folia opóźni też odparowywanie z nich wody technologicznej.
WIĘCEJ NA TEN TEMAT:
Jak betonować w niskiej temperaturze elementy konstrukcyjne domu?
Dlaczego na budowie domu warto używać tylko prawdziwego cementu?
Dlaczego beton powinno się robić ze żwiru i piasku?